Tại hội nghị, các đại biểu đã tập trung đánh giá một cách toàn diện 3 năm thực hiện Nghị quyết 07/số 2020/NQ-HĐND của Hội đồng nhân dân tỉnh Nghệ An về một số chính sách hỗ trợ phát triển du lịch cộng đồng trên địa bàn Nghệ An giai đoạn 2020 – 2025; đồng thời, đề xuất giải pháp phát triển du lịch miền Tây Nghệ An theo Chỉ thị số 08/CT-TTg của Thủ tướng Chính phủ về phát triển du lịch toàn diện, nhanh và bền vững. Các ý kiến khẳng định khu vực miền Tây Nghệ An có nhiều tiềm năng và cơ hội phát triển của du lịch. Nơi đây khi hậu trong lành; có Khu Dự trữ sinh quyển lớn nhất trên cạn của Việt Nam; có địa hình đa dạng, có đỉnh Puxailaileng cao 2.720m ở huyện Kỳ Sơn, có hệ thống sông suối dày đặc với nhiều thác ghềnh; có nhiều hang động đẹp thu hút du khách… Đặc biệt, nơi đây còn lưu giữ được nhiều phong tục, tập quán, các làn điệu dân ca, dân nhạc, dân vũ, nghề thủ công truyền thống, văn hóa ẩm thực, trang phục, kiến trúc nhà sàn… mang đậm văn hóa vùng, miền đặc sắc để phát triển du lịch bền vững.
Vùng miền Tây Nghệ An cũng có cơ hội thuận lợi phát triển du lịch khi Bộ Chính trị Ban hành Nghị quyết số 39/NQ-TW về xây dựng và phát triển tỉnh Nghệ An đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045, trong đó nêu rõ: “Phát triển nhanh và bền vững vùng phía Tây Nghệ An trên cơ sở phát huy cao nhất các tiềm năng, lợi thế, nhất là lợi thế về kinh tế rừng, kinh tế dưới tán rừng, kinh tế cửa khẩu, tài nguyên lịch sử, văn hóa”. Bên cạnh đó, quy hoạch tỉnh Nghệ An thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 cũng đã xác định không gian phát triển khu vực miền Tây Nghệ An là du lịch cộng đồng; du lịch sinh thái, thể thao mạo hiểm; du lịch nông nghiệp, nông thôn. Tỉnh Nghệ An cũng đã ban hành Nghị quyết 07/số 2020/NQ-HĐND về hỗ trợ phát triển du lịch cộng đồng trên địa bàn tỉnh Nghệ An giai đoạn 2021 - 2025. Dù vậy, việc khai thác, phát triển du lịch vẫn chưa tương xứng tiềm năng, lợi thế.
Cũng theo các đại biểu, phát triển du lịch miền Tây Nghệ An phải tập trung vào phát triển du lịch cộng đồng. Điều quan trọng nhất là phải dựa vào cộng đồng, trên cơ sở khai thác các giá trị văn hóa của cộng đồng, cộng đồng dân cư quản lý, tổ chức khai thác và hưởng lợi. Do đó, cơ quan quản lý cần thực hiện tốt vai trò trong kiến tạo, giúp người dân nâng cao nhận thức, tạo cơ chế thuận lợi, định hướng sản phẩm; kết nối các đơn vị, doanh nghiệp, địa phương trong xây dựng sản phẩm, thu hút đầu tư, bảo tốn, phát huy di sản văn hóa, xúc tiến quảng bá…
Tại Hội nghị, Cục trưởng Cục Du lịch quốc gia Việt Nam Nguyễn Trùng Khánh đánh giá cao sự chủ động của tỉnh Nghệ An trong triển khai các chủ trương, nghị quyết, chỉ thị của Trung ương về phát triển du lịch thông qua ban hành chiến lược, chương trình, kế hoạch gắn với ban hành chính sách khuyến khích phát triển du lịch. Cục trưởng Nguyễn Trùng Khánh cho rằng Nghệ An cần tranh thủ các nguồn lực, tập trung đầu tư cơ sở hạ tầng, nhất là quan tâm kết nối hạ tầng giao thông đến các bản làng; đầu tư hạ tầng đồng bộ, từ y tế, viễn thông, nước sinh hoạt, cảnh quan môi trường sinh thái, bảo tồn văn hóa... Các chính sách, quy hoạch cũng cần tập trung định hướng phát triển các loại hình du lịch cộng đồng của Nghệ An nói chung, miền Tây nói riêng để tập trung đầu tư trọng điểm, tránh dàn trải. “Du lịch Nghệ An cần tập trung khai thác loại hình du lịch xanh, nghỉ dưỡng sinh thái, chăm sóc sức khoẻ; giáo dục môi trường; thể thao, mạo hiểm; chú trọng liên kết du lịch giữa các vùng trong tỉnh. Quan tâm hỗ trợ doanh nghiệp và người dân khai thác các đặc trưng văn hóa, di sản để xây dựng các sản phẩm du lịch mang tính độc đáo, đặc sắc, tạo sự hấp dẫn riêng. Tập trung đào tạo nguồn nhân lực để phát triển du lịch cộng đồng; đầu tư xúc tiến quảng bá trên các nền tảng số; chú trọng công tác quản lý điểm đến” - Cục trưởng Nguyễn Trùng Khánh nhấn mạnh.
Trước đó, ngày 21/3, Nghệ An đã tổ chức khảo sát các mô hình du lịch cộng đồng tại 4 huyện miền Tây Nghệ An (Anh Sơn, Con Cuông, Tương Dương, Kỳ Sơn). Đoàn khảo sát đã ghi nhận sự chủ động của các địa phương và chủ thể các mô hình trong xây dựng các mô hình du lịch cộng đồng; những hạn chế, khó khăn ở các mô hình du lịch cộng đồng; đặc biệt là việc triển khai các chính sách hỗ trợ của tỉnh, của địa phương nhằm duy trì hoạt động của các mô hình du lịch. Trên cơ sở đó, đoàn đã góp ý, gợi mở và định hướng cho từng mô hình về cách làm để đảm bảo mô hình hoạt động hiệu quả bền vững. Trong đó, đặc biệt chú trọng xây dựng, mở rộng không gian văn hoá cộng đồng đậm đà bản sắc dân tộc, tạo sự đặc sắc của từng điểm du lịch cộng đồng; xây dựng, mở rộng không gian sinh thái, tạo sự đa dạng về sản phẩm du lịch; chăm lo công tác vệ sinh môi trường…
Gia Khôi